اجرای مراسم خواستگاری و ازدواج در استان مرکزی

خرج بری بله برون:پس از آنکه داماد دختر را پسند کرد پدر داماد پیش پدر عروس می رود و قرار بله برون را با خانواده آن ها می گذارد. در شب تعیین شده داماد و بزرگان فامیل وی به خانه عروس می روند. در منزل عروس هم تعدادی از بستگان و بزرگان فامیل او جمع می شوند. آقایان در یک اتاق و خانم ها در اتاق مجاور می نشینندو پس از صرف چای ،شربت و شیرینی مهریه و روز عقد را تعیین می کنند و تمام شرایط ازدواج را روی کاغذ آورده و در دو نسخه امضا می کنند.

مجلس عقد: مراسم عقد معمولا در روزهای اعیاد مذهبی انتخاب و در خانه عروس برگزار می شود. یک روز قبل از مراسم ،خانواده داماد اسباب و لوازم مورد نیاز برگزاری عقد را به خانه عروس می برند و اتاق عقد را با کاغذهای رنگی و گل تزئین می کنند و مقدار زیادی میوه، شیرینی و نقل را برای پذیرایی از میهمانان در اتاق می چینند. اغلب سفره عقد را رو به قبله می اندازند. سفره سفیدی پهن می کنند و روی آن خنچه عقد را می چینند که عبارت است از خنچه هفت سین ،ایینه و شمعدان (آیینه را روی یک سوزنی ترمه می گذارند)یک جلد قران با جا قرانی ترمه، جانماز ترمه یا مخمل ترمه، یک کاسه آب، یک شاخه نبات، منقل اسپند، مقداری عسل و روغن، نان سنگک که روی آن مبارک باد نوشته شده ،ماست،سبزی،شیرینی، (بیشتر کلوچه و نقل و نبات) و میوه های گوناگون. در اتاق عروس زنان چند بخته(زنانی که چندبار شوهر کرده اند)و یا زن نازا را کمتر راه می دهند.

قبل از خواندن خطبه عقد دو تن از بستگان عروس پارچه بزرگ سفیدی را بالای سر عروس می گیرند و دو تن هم بر روی پارچه قند می سایند و یکی از بستگان عروس با نخ و سوزن پارچه سفید بالای سر عروس را می دوزد و می پندارد بدین وسیله زبان مادر شوهر ،خواهر شوهر و یایه(جاری) را خواهند دوخت:به هنگام خواندن خطبه عقد یکی از بستگان عروس (ساق دوش او)قفلی را چفت می کند و شب عروسی آن قفل را باز می کند . این کار بدین معنی است که تمام گره های زندگی آینده او زود باز شود.

حنابندون(بندان): یک شب قبل از عروسی از خانه داماد به خانه عروس حنا می برند. میهمانان جوان و نوجاونی که در خانه داماد برای مراسم حنابندون دعوت دارند ،پس از خوردن شام و رقص و پایکوبی به همراه داماد و یکی دو نفر از افراد بزرگ سال فامیل داماد و گروه مطرب و نوازنده به طرف خانه عروس به راه می افتند.از قبل حنای آب گرفته را داخل یک یا دو سینی مسی ریخته و روی آن را با برگ گل و تعدادی شمع تزیین می کنند و یکی دو خوانچه شیرینی و میوه نیز همراه خود می برند .نوازندگان از منزل داماد تا خانه عروس مرتب می نوازند. همین که به خانه عروس می رسند آقایان در یک اتاق و خانم ها در اتاق دیگر به پایکوبی مشغول می شوند و دست و پا و نوک انگشتان عروس را حنا می گیرند. حنا تا صبح روز بعد نباید شسته شود. جوانان و خانواده داماد تلاش می کنند تا یک شی مانند گیره استکان یا یک ظرف چینی و … را پنهانی از خانه عروس به خانه داماد ببرند. اگر اینکار انجام بگیرد نمایانگر قدرت و توانایی داماد است. در حالی که اطرافیان خانواده عروس هم گوش به زنگ هستند که چنین دستبردی انجام نشود. سابقا این رسم در استان مرکزی در سه شبانه روز متوالی قبل از جشن عروسی برگزار می شد.

عروس برون(بران): هنگام غروب آفتاب تعدادی از ریش سفیدان و چند نفر از جوانان فامیل داماد از خانه داماد راهی منزل عروس می شوند و پس از شادمانی یکی از ریش سفیدها از پدر عروس اجازه بردن عروس را می گیرد. سپس مادر یا پدر عروس چادری را که از خانه داماد آورده اند به سر عروس می کند. یکی از جوانان آیینه بزرگ قدی را جلوی عروس را می گیرد و به همراه او عقب عقب می رود. جلوی در اتاق عروس از پوشیدن کفش خودداری می کند تا از بستگان داماد سکه طلا یا مقداری پول به عنوان (تو کفشی) بگیرد.

پا انداز: همین که کاروان عروس نزدیک خانه داماد می رسد داماد و پدرش و گروهی از بستگان وی به استقبال عروس می روند. داماد در کنار عروس می ایستد و جلوی پای عروس خانم گوسفندی را سر می برند. عروس وارد خانه نمی شود تا پدر داماد بیاید و به او خلعتی به نام (پا انداز)بدهد که عبارت است از سکه طلا ،قباله ملک یا خانه و …

شام شب سه:در شب سوم عروسی، خانواده عروس میهمانی مفصلی می دهند. در این مهمانی دوستان و اقوام خانواده داماد و تعدادی از آشنایان و بستگان عروس دعوت می شوند.

شب هفتی: شش روز بعد از عروسی تمام زنان خانواده های عروس و داماد که در عروسی شرکت داشتند به خانه داماد می روند و هر کدام بسته به توانایی و موقعیت خود هدیه ای برای عروس می برند.حتی پدر و مادر عروس باید شب هفتی بدهند.

پاتختی: معمولا در در بعد ازظهر روز سوم عروسی مراسم پاتختی یا سه درگاه اجرا می شود و تا غروب ادامه می یابد.در این برنامه فقط زنان و دختران شرکت دارند. از میهمانان با چای و شیرینی پذیرایی می شود و هرکدام مبلغی به عروس و داماد هدیه می کنند. بعد از مراسم ازدواج معمولا در روز هفتم عروس به حمام می رود که در نراق «هفته شورون» می گویند.بعد از یک هفته معمولا عروس و داماد را پاگشا می کنند. ابتدا مادر عروس و بعد بقیه اقوام از عروس و داماد دعوت می کنند.