امام خمینی (ره)

آیت الله العظمی حاج آقا روح الله مصطفوی موسوی امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی، در بیستم جمادی الثانی سال ۱۳۲۰ ه.ق. در میان خانواده ای روحانی در شهر خمین قدم به عرصه وجود نهاد. پدرش آیت الله سید مصطفی ملقب به فخرالمجتهدین که زعامت و پیشوایی اهالی خمین را بر عهده داشت در ذیحجه ۱۳۲۰ ق در چهل و دو سالگی به دست عمال قاجاریه بین راه خمین و اراک به شهادت رسید و اما تحت سرپرستی و حضانت عمه و مادر و مراقبت برادر بزرگش آیت الله پسندیده قرار گرفت.امام تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش فرا گرفت و در سال ۱۳۳۹ قمری برای تحصیل رهسپار اراک شد. اراک در آن زمان مرکزیت علمی داشت و طلاب برای تحصیل بدان روی می آوردند. به هر حال امام مدت پنج سال در اراک به تحصیل اشتغال ورزید و تا سطوح عالیه پیش رفت.منطق را نزد مرحوم شیخ محمد گلپایگانی و شرح لمعه را نزد مرحوم آقا عباس اراکی گذراند و چون در سال ۱۳۴۰ ق. آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی به قم عزیمت کرد و حوزه علمیه را بنیان نهاد امام مدتی به خمین بازگشت و از انجا به قم رفته و در این شهر رحل اقامت افکند و به تحصیل دروس خارج از سطح پرداخت و از محضرآیت الله حائری کسب فیض کرد و به درجه اجتهاد رسید و خود نیز به تدریس فقه و اصول و تحصیل فلسفه و حکمت مشغول شد و فلسفه را از محضر آیت الله شیخ محمد علی شاه آبادی تلمذ کرد.
امام ضمن تدریس علوم عقلی و نقلی تدریس علم اخلاق را جزو دروس تحصیلی طلاب قرار داد. وی در این رشته روح زهد و تقوی و شجاعت را به طلاب تعلیم می داد تا جایی که در دوره رضا شاه درس اخلاق او تعطیل شد و پس از سقوط رضا شاه این درس مجددا” در مدرسه فیضیه دایر گشت و در سال ۱۳۶۴ ه.ق. با ورود آیت الله بروجردی به قم به همان شیوه تدریس طلاب را در پیش گرفت و علاوه بر مدرسه فیضیه مسجد سلماسی مرکز تدریس او شد و هر بار انبوهی از طلاب در حوزه درسش حاضر می شدند و مشتاقان دانش معرفت از محضرش بهره مند می گردیدند امام از نبوغ و استعداد فوق العاده ای برخوردار بود.
با این که بیست سال اول عمرشان را در تحصیل ادبیات گذراندند و مدت زیادی به ادبیات پرداختند. با این حال از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۷ جهش فوق العاده ای در ایشان پیدا شد که حتی اسفار را هم پشت سر گذاشت از فضلا و شخصیت های برجسته علمیه به شمار می آمد.در سال ۱۳۴۰ شمسی که تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی و لوایح شش گانه شاه مطرح شد با مخالفت جدی امام روبرو گردید و در نتیجه حادثه پانزدهم خرداد ۱۳۴۲ شمسی پیش آمد و سخنرانی انقلابی او در مدرسه فیضیه موجب شد که مامورین نظامی به مدرسه ریختند و طلاب را به گلویه بستند خود او نیز به پادگان عشرت آباد تهران منتقل و زندانی شد و پس از یک سال آزاد گردید و به قم مراجعت کرد.
بار دیگر با موضوع کاپیتولاسیون به مبارزه برخاست و سخنرانی کوبنده ای در مسجد اعظم ایراد کرد که منجر به تبعیدش در سیزدهم آبان ۱۳۴۲ به ترکیه گردید و پس از مدتی به نجف منتقل گشت و قریب به پانزده سال در نجف اقامت گزید و از همان زمان عهده دار رهبری مبارزات سیاسی گردید و در هر فرصتی با صدور اعلامیه ای مردم را به مبارزه تهییج می نمود و اعلامیه ها به صورت نوار به ایران می رسید و به شکل اعلامیه در می آمد و مخفیانه توزیع و در دسترس مردم قرار می گرفت. در سال ۱۳۵۶ فرزندش سید مصطفی به طرز مشکوکی به شهادت رسید و این امر به تدریج دامنه تظاهرات را به شهرها کشانید امام در این زمان از نجف به پاریس رفت و شدت تبلیغات و مبارزات علیه شاه اوج گرفت در نتیجه شاه در ۲۶ دیماه ۵۷ مجبور به ترک ایران شده به دنبال آن امام در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ به ایران وارد گردید و با ورود ایشان به خاک میهن مقدمات تشکیل حکومت جمهوری اسلامی فراهم شد. امام خمینی ( ره ) سرانجام در ساعت ۲۴ روز یکشنبه ۱۳ خرداد ۱۳۶۸ به معبود حقیقی پیوست و در جوار شهدای انقلاب اسلامی ( بهشت زهرای تهران ) طی مراسم با شکوهی که با حضور اقشار عزادار بر پا شده بود به خاک سپرده شد.
تالیفات امام خمینی ( ره ) را در موضوعات دهگانه زیر تقسیم نموده اند :
عرفان، اخلاق، فلسفه، فقه استدلالی، اصول فقه، رساله علمیه، حکومت، امامت و روحانیت و شعر.مجموعه اعلامیه ها و گفتار ها و سخنرانیهای ایشان از سال ۱۳۴۲ تا سال آخر عمر شریفشان در کتاب ارزشمند صحیفه نور به زبان فارسی جمع آوری شده است که از معتبرترین و جامع ترین آثار به شمار می رود و نیز وصیت نامه سیاسی – اهلی امام در ۳۶ صفحه به خط خود ایشان که پس از رحلت آن بزرگوار در اختیار امت اسلامی قرار گرفت.از امام خمین اشعاری باقی مانده است در قالب های گوناگون همانند غزل، قصیده، مثنوی، رباعی، قطعه، مسمط، و ترجیع بند که پس از ارتحال ایشان منتشر شد.امام گاه که از وظیفه سنگین رسالت رهبری فراغتی می یافت در خلوت و اوقات خاص، به یاری سخنان موزون آبی بر آتش درون می افشاند و با زبان شعر، حدیث درد فراق را با دلدار یگانه باز می گفت. حضرت امام هرگز سر شعر و شاعری نداشت و خود را به این پیشه سرگرم نساخته بود.
تالیفات امام خمینی ( ره) :
۱- مصباح الهدایه ( در عرفان )
۲- شرحی بر دعاب سحر ( در مسائل عقلید )
۳- اربعین حدیث
۴- حاشیه بر نصوص الحکم قیصری
۵- حاشیه بر مفتاح الغیب
۶- اسوار الصلاه یا معراج السالکین
۷- رساله فس اطلب و الاراده
۸- حاشیه بر رساله شرح حدیث راس الجالوت قاضی سعید و شرح مستقلی بر همان حدیث
۹- کشف الاسرار
۱۰- آداب الصلاه
۱۱- شرح حدیث جنو و عقل وجهل
۱۲- الرسائل درباره قاعده الاضرر و لاضرار استصحاب – تعادل – ترجیح – اجتهاد – تقلید و تقید در دو جز
۱۳- تحریر الوسلیه – یک دوره فقد کامل
۱۴- البیع چهارجله
۱۵- کتاب اطهاره که تا به سه جلد از آن بچاپ رسیده است.
۱۶- تهذیب الاصول سه جلد تقدیر بحث اصول و الاجتهاد و القلید
۱۷- نیل الاو طار
۱۸- تقدیر بحث اصول به قلم دانشمند معظم های سبحانی
۱۹- توضیح المسائل
۲۰- زبده الاحکام
۲۱- حکومت اسلامی
۲۲- مبارزه با نفس یا جهاد اکبر
۲۳- مکاسب محرمه در دو جلد
۲۴- رسال در بعضی مسائل مشکله.
امام خمینی ( ره ) ابتدا در مکتب و سپس در مدرسه جدید التاسیس درس خواند و نزد شخصی به نام آقا حمزه محلاتی به تعلیم خط پرداخت. در محضر برادر بزرگوارش آیت ا.. پسندیده صرف ونحو و منطق را آغاز کرد تا سال ۱۳۳۸ قمری به تحصیل نزد ایشان ادامه داد. نغمه دل انگیز حوزه علمیه اراک به زعامت آیت ا.. حائری وی را به اراک کشاند و در مدرسه سپهداری به تحصیل وا داشت. امام شعر هم می سرود و دیوان اشعار شان چاپ شده است. ایشان در روز چهاردهم خرداد ۱۳۶۸ بدرود حیات گفتند.
« برگرفته از کتاب زندگی امام به اختصار »